Polska nie chce czekać na Unię i ma gotowy plan na odejście od rosyjskich węgla, gazu i ropy. Jak zapowiedział 30 marca premier Mateusz Morawiecki, ma to się ziścić już do końca tego roku. Premier wzywa, aby w nasze ślady poszły też inne europejskie kraje. Najpierw pożegnamy się z rosyjskim węglem – ma to nastąpić już w maju.
Zdaniem premiera to inwestycje w zakresie infrastruktury gazowej, związane z ropą oraz zwiększeniem polskiego wydobycia węgla, w połączeniu z importami z różnych krajów, przygotowały Polskę na niezależność. Wśród nich wymieniał m.in. gazoport w Świnoujściu czy rurociąg Baltic Pipe.
Propozycje tego, w jaki sposób uniezależnić się od Rosji, znalazły się w zaktualizowanej Polityce Energetycznej Polski do 2040 r. (PEP2040).
Można tam przeczytać m.in. o dalszym rozwoju odnawialnych źródeł energii. W perspektywie 2040 r. około połowy produkcji energii elektrycznej ma pochodzić z odnawialnych źródeł. Obok dalszego rozwoju mocy wiatrowych i słonecznych planowane jest zwiększenie produkcji energii elektrycznej z wody, biomasy i ciepła ziemi. Szczególnie pożądane będzie wykorzystanie OZE w klastrach energii i spółdzielniach energetycznych oraz w ramach instalacji hybrydowych. W PE2040 zapowiedziano też zwiększenie wsparcia finansowego na OZE dla gospodarstw domowych oraz termomodernizację i renowację budynków.
Przyspieszona zostanie też budowa gazowego pływającego terminalu FSRU w Zatoce Gdańskiej wraz z rozbudową sieci krajowej oraz rozbudową podziemnych magazynów gazu ziemnego. Nasz kraj będzie dążyć do zastępowania popytu na gaz ziemny gazami zdekarbonizowanymi oraz m.in. poprzez rozwój technologii bazujących na wodorze.
Aby ograniczyć popyt na paliwa płynne, będziemy stawiać na zwiększenie wykorzystania biokomponentów w paliwach ciekłych, biometanu, wodoru, niskoemisyjnych paliw syntetycznych czy energii elektrycznej.
PE2040 nie zakłada jednocześnie rezygnacji z krajowych złóż węgla kamiennego. Przewidziano modernizacje kopalni. Konsekwentnie wdrażana będzie też energetyka jądrowa, oparta przede wszystkim o duże reaktory (powyżej 1000 MW).
Wraz z rosnącym udziałem OZE konieczne będzie również zwiększenie potencjału magazynowania energii elektrycznej i ciepła. Ma się to odbywać również na poziomie prosumentów.
Z kolei unijnym pomysłem na szybsze uniezależnienie się od gazu z Rosji są wspólne zakupy. Komisja Europejska proponuje, że będzie kupować gaz w imieniu UE, tak jak w czasie pandemii kupowała szczepionki. Bruksela chce zmniejszyć import gazu z Rosji o dwie trzecie do końca roku, a zupełne go wyeliminować do 2027 roku, zwiększając import gazu z innych kierunków, głównie w formie LNG, przede wszystkim z USA i Kataru, jak również z Algierii i Norwegii.
Bruksela chce też wprowadzić obowiązek wypełnienia podziemnych magazynów gazu do 80% przed kolejnym sezonem grzewczym, czyli do 1 października. Nie wszystkie państwa dysponują magazynami (160 magazynów znajduje się na terenie 20 z 27 państw UE). Powstanie więc mechanizm umożliwiający opłacanie zapasów w innych państwach UE. ms
