Sytuacja jest poważna i tylko dzięki stosunkowo niskim temperaturom oziminy w tej pełzającej wegetacji na razie sobie radzą. Gorzej jest ze wschodami wysianych roślin jarych, zwłaszcza zbóż, które sieje się płytko, ta warstwa siewna w niektórych regionach jest jak popiół.
r e k l a m a
SMSR raportuje od 21 marca
Jest źle i cała nadzieja w tym, że sprawdzą się prognozy na najbliższe 2 tygodnie z opadami deszczu. Rolnicy doskonale widzą co dzieje się na ich polach. Rolnikom nie trzeba nic tłumaczyć, ale koniecznie trzeba zaapelować do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o monitorowanie suszy przez cały rok, a nie tylko w sześciodekadowych okresach raportowania trwających od dnia 21 marca do dnia 30 września.
System Monitoringu Suszy Rolniczej ma za zadanie wskazać obszary, na których wystąpiły straty spowodowane suszą w uprawach uwzględnionych w „Ustawie o dopłatach do ubezpieczeń upraw rolnych i zwierząt gospodarskich w Polsce”. Rolnicy od początku funkcjonowania tego systemu mają słuszne zastrzeżenia do jego funkcjonalności. Zgodnie z definicją określoną w ustawie o ubezpieczeniach upraw rolnych i zwierząt gospodarskich, suszę oznaczają szkody spowodowane wystąpieniem w dowolnym sześciodekadowym okresie Klimatycznego Bilansu Wodnego (KBW) poniżej określonej wartości dla poszczególnych gatunków lub grup roślin uprawnych oraz kategorii glebowych.
Marzec bez deszczu
System nie uwzględnia obecnej sytuacji – tego, że w marcu nie padało. Nie uwzględnia również tego, że z powodu ocieplenia się klimatu siewy roślin jarych wykonuje się od początku marca. Na oficjalnej stronie Systemu Monitoringu Suszy Rolniczej (https://susza.iung.pulawy.pl) nie ma żadnych aktualnych informacji.
Z danych monitorowanych przez Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB wynika, że marzec 2022 r. w odróżnieniu od lutego, który był miesiącem skrajnie wilgotnym (159% normy miesięcznego opadu), zaczął się niestety bezdeszczowo. Przez większość okresu dominowała wyżowa pogoda. Od 25 lutego w północnych i centralnych województwach nie zarejestrowano znaczących, a często żadnych, opadów atmosferycznych.
r e k l a m a
Kwiecień ma być przekropny
Według prognoz długoterminowych IMGW – PIB, kwiecień ma być ciepły (temperatura powietrza powyżej normy klimatologicznej), a w północnej części kraju mokry (opady powyżej normy), co będzie hamowało rozwój suszy. Mimo wzrostu temperatury powietrza i parowania, prognozowane opady powinny wystarczyć do zapewnienia odpowiedniej ilości wody dla rozwijającej się wegetacji.
Największym problemem na dziś jest właśnie przesuszenie wierzchniej siewnej warstwy gleby w profilu 0–7 cm. W głębszych warstwach gleby (poniżej 28 cm) wskaźnik wilgotności jest dobry i powinien utrzymać się na obecnym, korzystnym poziomie. Zatem na glebach dobrej klasy, o odpowiedniej strukturze i dobrym podsiąku kapilarnym, nie jest źle, ale też takich gleb mamy w Polsce jak na lekarstwo. Jeżeli prognozy się sprawdzą, to zasoby wody w wierzchniej warstwie 0–7 cm powinny szybko się odbudować. Jednakże pod warunkiem, że będą to opady równomierne, a nie burzowe, które spłyną powierzchniowo. Jeżeli w ciągu kilku najbliższych dni nic się nie poprawi, przygotujemy w „Tygodniku Poradniku Rolniczym” specjalny raport suszowy.
Sucha warstwa siewna
Dziś uzupełniając powyższe informacje pokazujemy dwie mapy obrazujące wilgotność gleby dla dwóch warstw: 0–7 cm i 7–28 cm. Niestety, na mapach przeważają kolory żółty i czerwony, co wskazuje na wilgotność poniżej 30–40% (procentowy stan nasycenia gleby wodą w stanie ciekłym). Na szczęście jest jeszcze wiosna i jest chłodno. Taki poziom wilgotności poniżej 30–40% w okresie letnim wskazują na możliwy deficyt wody w strefie korzeniowej.
Uzupełniając – wykresy prezentują dane Satelitarnego Centrum Aplikacyjnego dla Operacyjnej Hydrologii i Gospodarki Wodnej, pozyskiwane raz na dobę z czujnika satelitów Metop, na których podstawie obliczany jest wskaźnik wilgotności dla różnych głębokości, z rozdzielczością przestrzenną wynoszącą 25 km. Zachęcam do odwiedzenia stron Instytutu Meteorologii i Gospodarki Wodnej – PIB (https://stopsuszy.imgw.pl/; https://agrometeo.imgw.pl/), gdzie poza takimi bieżącymi mapami, można sprawdzić sumy tzw. temperatur efektywnych i wynikające z nich przewidywane terminy pojawienia się szkodników, a także okna zabiegowe (warunki optymalne) dla wykonania zabiegów ochrony roślin.
