Jeżeli zawartość białka w mleku zależy od ilości pobranej energii, to analiza zawartości białka w mleku zestawiona w raportach RW-1 i RW-2 może z powodzeniem być wykorzystywana do oceny prawidłowości energetycznego żywienia krów, oceniając jednak ten wskaźnik, należy zwrócić uwagę na wpływ fazy laktacji na zawartość białka. Gdy w stadzie znajduje się dużo świeżo wycielonych krów, to można spodziewać się niższej średniej zawartości białka. Gdy jednak zawartość białka np. w grupie 1–40 dni jest niska – 2,65%, to świadczy już o problemach z zaopatrzeniem w energię, a ich potwierdzeniem może być także wysoka zawartość tłuszczu w mleku oraz wysoki stosunek zawartości tłuszczu do białka.
Wzrost zawartości białka można uzyskać również poprzez zwiększenie ilości pobranego przez krowę białka. Ale dzieje się tak tylko wtedy, gdy zawartość białka ogólnego w dawce zwiększy się z 9 do 14% w s.m. Reakcje krów na dalszy wzrost zawartości białka w mleku są już bardzo niewielkie, tak więc zwiększenie koncentracji białka w dawce z 17 do 18% nie ma już wpływu na zawartość białka w mleku. Innym sposobem zwiększenia zawartości białka w mleku jest bilansowanie ilości aminokwasów wchłanianych w jelicie. Dla większości dawek pokarmowych metionina i lizyna są głównymi aminokwasami ograniczającymi syntezę białka mleka. Wykazano, że przy skarmianiu dawek, których podstawową paszą objętościową jest kiszonka z kukurydzy uzupełniana poekstrakcyjną śrutą sojową, zawartość białka w mleku oraz dzienna wydajność białka mogą zostać zwiększone przez dostarczenie metioniny. Stosowanie aminokwasów chronionych jest dużo bardziej efektywne niż białek chronionych.
Na wyraźny spadek zawartości białka w mleku, producenci skarżą się najczęściej w okresie letnim. Jedną z głównych przyczyn takiego stanu może być stres cieplny spowodowany wysoką temperaturą powietrza i niską wilgotnością. Na przegrzanie zwierzęta reagują spadkiem wydajności i obniżeniem procentowej zawartości białka i tłuszczu w mleku.
Pamiętajmy, że zawartość białka w mleku jest cechą w dużym stopniu uzależnioną genetycznie. W 50–60% zależy od czynników środowiskowych, takich jak: żywienie, pora roku, wiek krowy czy stadium laktacji – wraz ze zmniejszaniem się wydajności mleka wzrasta w nim zawartość białka. Zawartość białka dla krów rasy holsztyńsko-fryzyjskiej kształtuje się zwykle na poziomie 3,0–3,5% i z tego względu nie powinniśmy oczekiwać znacznego wzrostu zawartości tego parametru w mleku. Zazwyczaj mieści się on w zakresie 0,1–0,2% (do 0,5%).
