XOd 2019 roku toczy się postępowanie o wydanie warunków zabudowy i zagospodarowania terenu w związku z planowaną przeze mnie budową obory. Sprzeciwia się temu dwóch moich sąsiadów. Decyzja była dwukrotnie uchylana z powodu składanych przez nich odwołań. Urząd gminy tłumaczy się tym, że ze względu na stan epidemii nie mógł załatwić jej w terminie. Co w tej sytuacji zrobić?
YW myśl art. 35 § 3 Kodeksu postępowania administracyjnego, załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od dnia wszczęcia postępowania. Z kolei w postępowaniu odwoławczym – w ciągu miesiąca od dnia otrzymania odwołania. Artykuł 36 k.p.a. przewiduje, że o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w terminie organ administracji publicznej jest obowiązany zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki, wskazując nowy termin załatwienia sprawy oraz pouczając o prawie do wniesienia ponaglenia. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu.
Zgodnie z art. 37 k.p.a., stronie służy prawo do wniesienia ponaglenia, jeżeli:
r e k l a m a
nie załatwiono sprawy w terminie określonym w art. 35 lub przepisach szczególnych ani w terminie wskazanym zgodnie z art. 36,
postępowanie jest prowadzone dłużej, niż jest to niezbędne do załatwienia sprawy.
W pierwszym przypadku mamy do czynienia z bezczynnością organu, a w drugim – z przewlekłością postępowania. Przez bezczynność należy rozumieć stan niewydania decyzji mimo upływu terminu załatwienia sprawy, czyli sytuację, gdy w prawnie ustalonym terminie organ ten nie podejmuje żadnych czynności w sprawie lub wprawdzie prowadzi postępowanie, ale mimo istnienia ustawowego obowiązku nie kończy go wydaniem w terminie decyzji, postanowienia lub innego aktu ani nie podejmuje innej stosownej czynności. Przewlekłość postępowania odnosi się natomiast do sposobu prowadzenia postępowania. Postępowaniem prowadzonym przewlekle jest postępowanie prowadzone w sposób nieefektywny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu bądź wykonywanie czynności pozornych, powodujących, że formalnie organ nie jest bezczynny.
Przewlekłość postępowania dotyczy także sytuacji, gdy organ podejmuje czynności w niewłaściwej procedurze, nie zmierzając wprost i skutecznie do załatwienia sprawy.
Nieobowiązujący już art. 15 zzs z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu COVID przewidywał, że bieg terminów procesowych i sądowych w postępowaniach egzekucyjnych i postępowaniach administracyjnych nie rozpoczynał się, a rozpoczęty ulegał zawieszeniu na ten okres.
Przepis ten odnosił się jednak przede wszystkim do terminów ustanowionych dla stron postępowania do podjęcia określonych czynności. Nie należy go więc wprost odnosić do terminów rozpoznawania spraw administracyjnych przewidzianych Kodeksem postępowania administracyjnego czy przepisami szczególnymi.
Obowiązywała również regulacja, zgodnie z którą organu administracji nie można było karać z tytułu bezczynności lub przewlekłości postępowania w okresie epidemii. Jednak stan zagrożenia epidemicznego i stan epidemii nie są przeszkodą, aby orzekać o bezczynności czy przewlekłości, która miała miejsce przed ich ogłoszeniem, tak jak w tym przypadku.
Ponaglenie wnosi się do organu wyższego stopnia za pośrednictwem organu prowadzącego postępowanie, który jest obowiązany przekazać ponaglenie organowi wyższego stopnia bez zbędnej zwłoki, nie później niż w terminie 7 dni od dnia jego otrzymania. Z kolei organ wyższego stopnia powinien rozpoznać ponaglenie w ciągu 7 dni od dnia jego wpływu. Organem, do którego należy zaadresować ponaglenie, jest w tym wypadku Samorządowe Kolegium Odwoławcze. ●