Czasem długo towarzyszące nam objawy to niekoniecznie skutek poważnej choroby, ale niedoboru witamin. Oczywiście, długotrwały niedobór może prowadzić do poważnych i nieodwracalnych zaburzeń. Ale często wystarcza niedługa suplementacja, by wszystko wróciło do normy. Trzeba jednak pamiętać, że witaminy można też przedawkować i nie wszystkie trzeba sztucznie suplementować. W przypadku wielu z nich zbilansowana dieta jest w stanie dostarczać ich tyle, ile potrzeba do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Dziś przyjrzymy się witaminie A.
Witamina A, zwana też retinolem albo kwasem retinowym, jest składnikiem niezbędnym dla utrzymania zdrowego wzroku, wzrostu, podziału komórek, rozrodczości i odporności. Witamina ma także właściwości antyutleniające, czyli chroni komórki przed działaniem szkodliwych wolnych rodników. Wolne rodniki to cząstki, które organizm produkuje, kiedy trawi pożywienie albo kiedy wystawiony jest na działanie promieniowania czy dymu tytoniowego.
Świetnymi źródłami witaminy A są szpinak, nabiał i wątróbka. Ale w dostarczaniu organizmowi witaminy A ważną rolę mogą odegrać też warzywa o zielonych liściach, marchew czy melon kantelupa. Zawierają one beta-karoten, a związek ten nasz organizm przekształca w witaminę A.
Kto powinien suplementować tę witaminę w tabletkach? Głównie osoby będące z różnych powodów na ubogich i okrojonych dietach albo te, które z powodu chorób mają większe zapotrzebowanie na witaminę A – cierpiący na choroby trzustki, oczu czy chorzy na odrę. Niedobór witaminy przyczynia się do anemii (wpyw na przyswajanie żelaza) i powoduje suchość oczu.
Nie ma dowodów na to, że duże ilości witaminy A przyjmowanej doustnie radzą sobie z trądzikiem. Niejasne są też związki witaminy A i niższego ryzyka raka płuc czy prostaty. Wiadomo natomiast, że u ludzi z wysokim ryzykiem zwyrodnienia plamki żółtej (choroba oczu) przyjmujących preparaty z beta-karotenem ryzyko choroby spada o 25%. Natomiast u dzieci chorujących na odrę podawanie witaminy A zmniejsza ryzyko śmierci.
Rekomendowane ilości witaminy A dla mężczyzn to 900 mikrogramów dziennie, a u kobiet – 700 mikrogramów.
Specjaliści zaznaczają, że zdrowa i zróżnicowana dieta u większości ludzi zapewnia odpowiednią ilość witaminy A. Zatem zażywanie suplementów niesie ryzyko przedawkowania. A to może być niebezpieczne. Może wywołać nie tylko nudności, wymioty, zawroty głowy czy zamazane widzenie. Nadmiar witaminy u kobiet w ciąży grozi wadami rozwojowymi u dziecka.
Karolina Kasperek
