Szałwia, której nazwa pochodzi od łacińskiego salvare, czyli „leczyć, zbawiać, ratować”, już w średniowieczu uważana była za roślinę świętą. Niektóre źródła podają, że jest pomocna m.in. w regulowaniu stężenia cukru we krwi, a także w leczeniu depresji. To doskonała roślina przyprawowa, mająca również szerokie zastosowanie w ziołolecznictwie oraz jako roślina ozdobna. W jej towarzystwie warzywa lepiej rosną (allelopatia).
Szałwia jest wieloletnią krzewinką dorastającą do 60 cm wysokości o balsamicznym zapachu. Jej liście i pędy pokrywa srebrzysty meszek, a zebrane w nibykłoski jasnofioletowe, niebieskie lub białe kwiaty tworzą się na szczytach pędów. Roślina jest miododajna – przyciągająca motyle i inne owady zapylające.
Wysiej do skrzyneczki
Jeśli chcemy pozyskać rośliny o kilka tygodni wcześniej niż z kwietniowego siewu na rozsadnik, to koniec lutego czy początek marca jest dobrym czasem na wysiew nasion do skrzyneczek lub inspektów. Nasiona umieszczamy na głębokości około 1 cm w podłożu. W pomieszczeniach ogrzewanych kiełkuje po 3 tygodniach. Gdy siewki osiągną około 5 cm, przepikowujemy je do pojedynczych doniczek, pojemników lub wielodoniczek, a na przełomie kwietnia wysadzamy je na miejsce stałe w rozstawie 20–40 cm. Ewentualne przymrozki nie wyrządzą im szkody. Jako rośliny pochodzące z rejonów Morza Śródziemnego najlepiej rosną w miejscach nasłonecznionych, choć tolerują niewielki cień. Wymagają gleby żyznej, zasobnej w składniki pokarmowe – najlepsze stanowisko to to w drugim roku po oborniku, z podłożem suchym lub lekko wilgotnym i kamienistym. Szałwia jest tolerancyjna co do odczynu gleby, ale polecane jest pH 6,5–7. Wszelkie odchylenia wpływają na jej gorszą kondycję i staje się mniej okazała.
Ponieważ szałwia ma tendencję do drewnienia pędów, co w konsekwencji prowadzi do zahamowania rozwoju młodych odrostów, należy w kolejnych latach uprawy skracać pędy o 1/3 wysokości wiosną, przed rozwojem liści. Gdy po latach straci wigor, można zastosować cięcie odmładzające w lutym polegające na przycięciu rośliny na szerokość dłoni.
Zrób sadzonki lub podziel
Po kilku latach uprawy można rozmnażać szałwię przez sadzonkowanie. Materiał pobieramy od maja do późnego lata, choć niektórzy polecają, by zabieg rozpoczynać dopiero w lipcu. Ważne, by roślina nie była w trakcie kwitnienia. Jeśli tak się dzieje, należy ściąć zarówno kwiaty, jak i pączki. Pobieramy młode, około 10-centymetrowe pędy wraz z piętką. Po oczyszczeniu z dolnych liści końcówkę pędu zanurzamy w ukorzeniaczu i umieszczamy w doniczce. Utrzymujemy podłoże lekko wilgotne, ponieważ szałwia nie lubi mokrego środowiska. Po ukorzenieniu wysadzamy na miejsce stałe. W pierwszym roku uprawy rośliny z siewu, jak i sadzonek należy osłaniać na zimę. W celu odmłodzenia już nieatrakcyjnej z wyglądu szałwii można wczesną wiosną lub pod koniec sierpnia podzielić kępy, a powstałe sadzonki sadzimy w nowym miejscu, zyskując tym samym nowe rośliny.
Do dyspozycji jest wiele jej odmian, m.in. o fioletowych kwiatach: Caradonna, Amethyst, Blue Field, Violet, Wesuwe, kwitnące na biało: Adrian, Medium White, Porzellan, Snow Hill, niebieskie: Blue Marvel, Merleau Blue, Mainacht, Crystal Blue, Negrito.
Małgorzata Wyrzykowska
